چرایی افزایش قیمت قیر در کشور؟

خادمی پاسخ می دهد:عوامل داخلی دخیل هستند

قیر با افزایش سریع قیمت خود در روزهای اخیر خبرساز شده است. در شرایطی که نیاز مبرمی به قیر احساس می شود مشخص نیست که این مسئله به چه دلیل اتفاق افتاده و جریان دارد.

خیرالله خادمی معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور در گفت وگو با خبرنگاران درباره مفسده زا بودن قیر رایگان و اختصاص آن به پروژه‌های عمرانی می گوید: سال به سال تولید آسفالت در کشور کاهش می‌یابد؛ در سال ۱۳۹۵ تولید آسفالت کشور ۱۲ میلیون تن بود؛ در سال‌های قبل از آن بالای ۱۵ میلیون تن در سال مصرف آسفالت کشور بود. در حال حاضر مصرف آسفالت در سازمان راهداری به حدود ۶ میلیون تن رسیده است که نشان می‌دهد به علت گرانی قیر تا این حد مصرف آسفالت کاهش داشته است.

افزایش ۶ برابری قیمت قیر ظرف ۱۸ ماه!

خادمی با ابراز تعجب از وضعیت قیر می گوید: نمی دانم طی این یک سال و نیم اخیر چه اتفاقی افتاده است؛ از ابتدای ۱۳۹۹ تا کنون که ۱۸ ماه می‌گذرد، قیمت قیر ۶ برابر افزایش یافته است. بعید می دانم در این مدت قیمت هیچ کالایی در کشور ۶ برابر شده باشد. ما ابتدای سال ۱۳۹۹ هر تن قیر را ۲ میلیون تومان خریداری می‌کردیم اما الآن در بازار ۱۲ میلیون تومان است؛ آن هم برای کالایی که هیچیک از مواد اولیه آن وارداتی نیست و ۱۰۰ درصد در داخل کشور تولید می‌شود. در ۴۵ روز اخیر هر تن قیر از ۸ میلیون تن به ۱۲ میلیون تومان افزایش پیدا کرده است؛ یعنی افزایش ۵۰ درصدی صرفاً در یک ماه و نیم!

عوامل داخلی دخیل هستند

خادمی تاکید می کند: من به عنوان مجری پروژه‌های عمرانی این تحلیل را دارم که اولاً ارز در این روزها افزایش نداشته است؛ ثانیاً قیمت جهانی نفت افزایش اندکی داشته و نمی‌تواند عاملی برای افزایش ۵۰ درصدی قیمت قیر در یک ماه و نیم باشد؛ بنابراین جز عوامل داخلی نمی‌تواند فاکتور دیگری داشته باشد؛ این موضوع قابل بررسی است.

فساد از کجاست؟

خادمی در پاسخ به این پرسش که چه کسی پشت این فساد است می گوید: من در جریان نیستم؛ شرکت ساخت صرفاً مصرف کننده قیر است؛ نمی گویم فسادی در این میان واقع شده است؛ من معتقدم آن بخشی از قیر که به خارج از کشور صادر می‌شود، باید با بالاترین قیمت ممکن باشد تا منابع ارزی آن به داخل بیاید؛ اما اینکه با سوبسید داخلی که تولیدکننده قیر و پالایشگاه با آب و برق یارانه‌ای و نیروی کار ارزان آن را تولید کنند اما با قیمت جهانی آن را به داخل کشور بفروشند، صرفاً ایجاد مشکل برای اعتبارات و منابع مالی کشور است. ۹۰ درصد مصرف کننده‌های قیر دستگاه‌های دولتی و عمومی مانند شهرداری‌ها هستند؛ بنابراین در حال وارد کردن ضرر به منابع مالی کشور هستیم؛ امسال کمترین میزان تولید و مصرف آسفالت را داشته‌ایم که یک سوم سال‌های گذشته است؛ چون اصلاً امکان خرید قیر با این قیمت وجود ندارد؛ چرا برای هزار تن قیر، ۱۲ میلیارد تومان پول بدهیم؟

باید قیرِ مصرف داخلی از بورس خارج شود

معاون وزیر راه و شهرسازی بیان می کند: قیمت قیر و حتی قیمت سیمان برای آن هایی که سوبسیدی استفاده می‌کنند، برای جلوگیری از هدررفت منابع کشور باید حتماً از بورس خارج شود؛ چه دلیلی هست که کسی که می‌خواهد قیر را به مصارف داخلی بفروشد، آن را با همان قیمت صادراتی محاسبه کند؟ تا ۵ میلیون تن قیر هرسال در کشور تولید می‌شود که تا ۲.۵ میلیون تن یعنی معادل ۵۰ درصد آن در داخل مصرف می‌شود؛ معتقدم باید با توافق تولیدکننده و مصرف کننده و نظارت مجلس، قیمت ثابت برای قیر در مصارف داخلی در نظر گرفته شود؛ مصرف کننده هم یا وزارت راه است یا شهرداری‌ها که مصارف آنها برای عام المنفعه است.

خسارت زیاد به زیرساخت ها

خادمی تأکید کرد: مشکل دیگری که داریم، هر چه قدر میزان مصرف آسفالت کاهش یابد، خسارتی که به زیرساخت‌ها وارد می‌کند، بیشتر می‌شود؛ مثلاً اگر امسال برای آسفالت یک راه، هزار میلیارد تومان لازم است، سال آینده نرخ آن به ۲ تا ۳ هزار میلیارد تومان افزایش می‌یابد که خسارت مضاعفی به کشور وارد می‌کند؛ شدت تخریب‌ها، تصاعدی است؛ اگر امسال یک لایه آسفالت نریزیم، سال بعد باید همان یک لایه را برداریم و دور بریزیم و مجدداً دو لایه آسفالت ریزی جدید کنیم. مصرف وزارت راه، یک و نیم میلیون تن در سال است؛ تا کنون به ما قیر رایگان نداده‌اند؛ اما اگر بدهند، ما در بخش زیرساخت نزدیک به ۵۰۰ کیلومتر جاده آماده آسفالت ریزی داریم؛ یعنی زیرسازی آن به پایان رسیده و آماده روسازی است؛ در بخش راهداری هم نیازی به زیرسازی نیست و صرفاً آسفالت ریزی روی آسفالت فعلی و لکه گیری است که به سرعت می‌توان آن را انجام داد. کارخانه‌های آسفالت آماده‌اند تا ما قیر در اختیار آنها قرار دهیم؛ هر چند در مناطق سردسیر با محدودیت سرمای هوا مواجهیم؛ چون آسفالت را باید در دمای خاصی انجام دهیم و اگر از درجه دمایی پایین‌تر بیاید، امکان اجرای عملیات آسفالت نیست. البته باید قیر را امسال تأمین کنیم تا در ابتدای سال آینده آسفالت ریزی برای مناطق سردسیر انجام شود.